امروزه در تمامی جوامع نیاز به داشتن خودرو و وسیله نقلیه به عنوان یک نیاز اساسی مطرح شده است. که زندگی انسان ها را تحت الشعاع قرار داده است. و بر خلاف دورا ن های گذشته دیگر بعد مسافت مانعی برای رشد و پیشرفت زندگی افراد نخواهد بود. در رشته مهندسی خودرو به طور کلی تمامی ادوات و ماشین آلاتی که بر روی زمین حرکت می کنند و موتور احتراق داخلی دارند موضوع مطالعه می باشد. این رشته در بسیاری از دانشگاه های معتبر ایران نیز تدریس می شود.
خودرو چیست؟
خودرو یا ماشین یا اتومبیل یک وسیله نقلیه چرخ دار است که نیروی حرکتی خود را از موتور احتراقی درونی اش بدست می اورد. این اختراع بشر، به حدی در زندگی و تمامی اعمال و رفتارهای انسان ها تاثیر گذار بوده است که هم اکنون صنعت خودرو سازی یکی از بزرگترین صنایع تولیدی جهان می باشد.
تاریخچه خودرو
اولین خودرو را فردیناند فربیست در سال 1678 طراحی نمود که به کمک نیروی بخار حرکت می کرد. اما ابعاد و کاربرد این خودرو بسیار محدود بود. پس از آن در سال 1767، نیکل ژوزف کان در کشور فرانسه اولین خودروی واقعی را تولید نمود که توانایی جابجایی 4 تن بار و دو نفر سرنشین را داشت. سرعت این وسیله تا 7.8 کیلومتر در ساعت افزایش پیدا می کرد.
اما تولید خودروهایی با موتور احتراقی تا سال 1860 میلادی انجام نگرفت. در این سال اتین لونوار بلژیکی، یک خودرو با طراحی موتور احتراقی تولید نمود.
آشنایی با رشته مهندسی خودرو
رشته مهندسی خودرو یکی از رشته های زیر شاخه مهندسی وسیله نقلیه (Vehicle Engineering) می باشد که طراحی و ساخت وسایل نقلیه مختلف مانند انواع موتورسیکلت، اتومبیل، کامیون و … را با تمام جزئیات بررسی می نمایند. یک مهندس خودرو به خوبی می تواند از ساخت و سرهم کردن اجزای مختلف موتور وسیله نقلیه، یک خودروی کامل و قابل حرکت طراحی نماید. همچنین یکی دیگر از اهداف تدریس این رشته، بهبود کارکرد و عملکرد موتور وسایل نقلیه می باشد.
سه محور اصلی این رشته ساخت، توسعه و تولید می باشد.
دروس و محوریت رشته مهندسی خودرو در دانشگاه ها
مواد درسی این رشته را می توان به نوعی در حوزه میان رشته ای در نظر گرفت. زیرا یک مهندس خودرو باید اطلاعات کافی در مورد تمامی عملکرد های مکانیکی، الکترونیکی و کامپیوتری اجزای خودرو داشته باشد و حتی مواد و آلیاژ های به کار رفته در ساخت قطعات ماشین را به خوبی بشناسد.
از نظر علمی هواپیما، کشتی ، قطار و… نیز به نوعی خودرو محسوب می شوند اما در رشته مهندسی خودرو به طور خاص در مورد خودرو ها و وسایل نقلیه یی که روی زمین حرکت می کنند تدریس می شود.
پیش نیاز های ورود به رشته مهندسی خودرو
این رشته به طور کلی با تمامی اجزا و قطعات خودرو سرو کار دارد بنابراین شناخت و توانایی تعمیر خودرو می تواند در موفقیت دانشجویانی که قصد ورود به این رشته را دارند تاثیر بسزایی داشته باشد. متاسفانه در دبیرستان ها تعمیر ماشین به صورت عملی تدریس نمی گردد بنابراین گذراندن یک دوره در مراکز فنی و حرفه ای یا تعمیرگاه های خودرو می تواند به موفقیت شما کمک شایانی بنماید.
در بین دروس دبیرستان نیز مباحث تحصیل که بیشتر کاربرد خواهند داشت می توان به مشتق و انتگرال در درس ریاضی و حسابان، در درس فیزیک نیز مباحث مکانیک، مباحث حرکت، قوانین نیوتن و فشار اهمیت بسیار زیادی دارند. همچنین مباحث الکترونیک (خازن و مقاومت) هم از دیگر مباحث درس فیزیک می باشند که مهارت و تسلط بر آن ها می تواند به شما در تحصیل رشته مهندسی خودرو کمک نماید.
در درس شیمی نیز مباحث واکنش های شیمیایی، آنتالپی و آنتروپی برای یادگیری مبحث سوخت و احتراق خودرو اهمیت بسیاری دارد. و در نهایت از آنجایی که بسیاری از منابع و تحقیقات معتبر در این رشته به زبان انگلیسی می باشند، یادگیری نسبی دروس انگلیسی نیز اهمیت دارد.
گرایش های مختلف رشته مهندسی خودرو
مانند تمامی رشته های دانشگاهی، رشته مهندسی خودرو نیز دارای گرایش های مختلفی می باشد که در هر گرایش به بخش های مختلف خودرو بیشتر پرداخته می شود.
این رشته دارای گرایش های سیستم محرکه خودرو، سیستم تعلیق- ترمز و فرمان، سازه و بدنه می باشد.
مهندسی خودرو گرایش سیستم محرکه
در گرایش سیستم محرکه، سیستم مولد قدرت خودرو یا همان موتور ماشین به طور دقیق تر و جزئی تر مطالعه می شود و هدف آن رسیدن به راه های بهنه سازی موتور، کم کردن آلایندگی خودرو، افزایش قدرت موتور خودرو، سیستم خنک کننده خودرو، پرخوران (توربوشارژ و سوپرشارژ) ، موتورهای دو زمانه و چهار زمانه، بنزینی و دیزلی بررسی می گردند.
از سوی دیگر یکی از اهداف این گرایش، رسیدن به سوختهای جایگزین می باشد.
مهندسی خودرو گرایش سیستم های تعلیق، ترمز و فرمان
فرمان پذیری و قدرت کنترل خودرو در امنیت و پایداری حرکت آن اهمیت زیادی دارد که در این گرایش مهندسی خودرو به ضورت گسترده و جزء به جزء بررسی و مطالعه می شود. هدف این گرایش یادگیری اصول و مبانی سیستم های تعلیق به کار رفته در خودرو ها، فرمان پذیری بیشتر خودرو و مطالعه تاثیر شرایط جاده بر حرکت خودرو می باشد.
در این گرایش شبیه سازی های کامپیوتری اهمیت بسیار زیادی دارند.
رشته مهندسی خودرو گرایش سازه و بدنه خودرو
اهمیت بدنه خودرو تنها جهت زیبایی و جذب مشتری نبوده و بر کیفیت حرکت خودرو، تعادل خودرو در حین حرکت، امنیت سرنشینان، تامین سلامت در برخورد های جاده ای تاثیر گذار می باشد. و مهندسین جهت ساخت و طراحی بدنه خودرو نرم افزارهای تحلیلگر و شبیه ساز مخصوص به خود را استفاده می کنند.
بازار کار رشته مهندسی خودرو
این رشته شباهت زیادی به مهندسی مکانیک دارد که به دانش آموختگان آن کمک می کند در مشاغل بسیار متنوعی به فعالیت مشغول شوند. اما هدف اصلی از تربیت مهندسین خودرو، اشتغال در صنعت خودرو سازی می باشد.
***************************************************************************
